Recensies

In mijn puberteit wist ik allang dat de hedendaagse maatschappij mensen tot hersendode slaven maakt die al hun idealen verliezen naarmate de tijd verstrijkt. Het resultaat van al deze desillusies is een wereld vol egocentrisme, eenzaamheid, depressies en miscommunicatie. Het menselijk gebrek overheerst alles en leidt tot allerlei vormen van bedenkelijk gedrag. Het gaat slecht met de wereld en dat zal in de loop van de tijd alleen maar erger worden. Anno 1998, een decennium later, lees ik Ghost World van Daniel Clowes en constateer dat puberaal pessimisme blijkbaar van alle tijden is. Clowes verwoordt de scepsis, twijfels en angsten van twee Amerikaanse schoolmeisjes, Enid Coleslaw en Rebecca Doppelmeyer. Hij doet dat met dermate veel inlevingsvermogen dat hij alle puberclich?s weet te vermijden. Sterker nog, Ghost World schetst een ontluisterend beeld van de hedendaagse Amerikaanse adolescent. Enid is een voormalige punk die lak heeft aan gezag en zich weigert te conformeren aan de wetten van haar omgeving. Hartsvriendin Rebecca steunt Enid in haar nonconformisme. Dit uitgangspunt leidt tot intrigerende dialogen waarin de twee meiden de wereld om hen heen becommentari?ren zonder een blad voor de mond te nemen. Enid noemt het ex-vriendje van Rebecca meesmuilend een 'tennisflikker uit de jaren twintig', een vreemd echtpaar dat dagelijks luncht in restaurant Angel's wordt door het tweetal bestempeld als satanisten en enkele truttige oud-klasgenotes lijken op 'porno-actrices'. Met name Enid loopt over van venijn. Ze haat de wereld, maar bovenal zichzelf. Ze durft zich niet te binden aan een jongen en overweegt menigmaal 'lesbisch te worden'. Onbewust is ze verliefd op de sul Josh, die ze in het dagelijks leven treitert en voor homo uitmaakt. De meiden zoeken vergeefs naar uitdagingen in het oersaaie stadje waar ze wonen. Het enige teken van daadwerkelijke anarchie is de terugkerende graffiti-tekst Ghost world. In deze spookwereld, hoofdzakelijk bewoond door de neuroten die zich ophouden in Angel's, trachten Enid en Rebecca vat te krijgen op hun eigen leventje. Het einde van het liedje is dat ze moeten leven met hun eigen beperkingen. Als stripmaker is Daniel Clowes duidelijk be?nvloed door Love & Rockets van de gebroeders Hernandez. Ook zijn er overeenkomsten zichtbaar met Adrian Tomines Optic Nerve. Ondanks deze invloeden is hij er echter in geslaagd een heel eigen album te maken, waarin hij in navolging van de Canadese schrijver Douglas Coupland een (nieuwe) Lost Generation portretteert. Clowes doet dat op indringende wijze, met een kille lichtgroene steunkleur als sfeerversterker. De klinische tekeningen ondersteunen het cynische verhaal uitstekend. Ghost World slaat in als een bom. Door somberheid overvallen ben ik na lezing van deze striproman gedesillusioneerd naar bed gegaan. Inderdaad, het gaat slecht met de wereld!